Województwo nowogródzkie

Po raz pierwszy jednostkę administracyjną o nazwie „województwo nowogródzkie" utworzono na terenach Wielkiego księstwa Litewskiego w 1501 r. Od nowego podziału administracyjnego w 1566 składało się z trzech powiatów: wołkowyskiego, słonimskiego i nowogródzkiego. W trakcie trzeciego rozbioru zostało wchłonięte przez Rosję i ulegało ciągłym przemianom administracyjnym. W 1843 dokonano ostatecznego podziału między gubernie: wileńską, grodzieńską i mińską. Podział ten dotrwał do 1919, kiedy to tereny Kresów Wschodnich zostały odzyskane przez II Rzeczpospolitą.

Podział administracyjny województwa nowogródzkiego II Rzeczypospolitej

Herb województwa nowogródzkiego 4 lutego 1921 sejm uchwalił ustawę o unormowaniu stanu prawno-politycznego na ziemiach przyłączonych do Rzeczypospolitej przez Traktat Ryski. Ustawa ta powoływała do życia nowe jednostki administracyjne na Ziemiach Wschodnich — województwa: nowogródzkie, poleskie i wołyńskie. Utworzone w ten sposób województwo nowogródzkie składało się z 11 powiatów. Jednak już w lipcu 1922 cztery północne powiaty: brasławski, duniłowicki (późniejszy postawski), dziśnieński i wileński, zostały przyłączone do nowo tworzonego województwa wileńskiego. Później granice województwa ulegały już niewielkim zmianom, najważniejszą z nich było wydzielenie w 1929 z powiatu lidzkiego nowego powiatu szczuczyńskiego.

Województwo nowogródzkie - powiaty i większe miasta i miasteczka

Według ostatniego przed II wojną podziału administracyjnego z l kwietnia 1932, województwo nowogródzkie dzieliło się na osiem powiatów: nowogródzki, lidzki, szczuczyński, słonimski, baranowicki, nieświeski, stołpecki, wołożyński i zajmowało obszar 22 966,2 km2 (co stanowiło ok. 6% ogólnej powierzchni II Rzeczpospolitej). Posiadało 87 gmin wiejskich. Na długości 170 km graniczyło od wschodu z ZSRR, od zachodu z województwem białostockim, od północy z wileńskim, a od południa z poleskim.

Miejscowości i ludność

Województwo nowogródzkie było jedynym w II Rzeczypospolitej, które nie posiadało żadnego miasta wydzielonego z powiatu, co świadczy o braku na tym terenie znaczniejszych ośrodków miejskich. Bardzo słabe zurbanizowanie tego województwa potwierdza istnienie tylko 10 miast niewydzielonych. Z większych miast należy wymienić: Lidę, Słonim, Nowogródek, Nieśwież, Kleck, Baranowicze, Lachowicze, Stolpce, Wołożyn.

Miasteczek było w województwie nowogródzkim siedemdziesiąt jeden. W skład gmin wiejskich województwa nowogródzkiego, oprócz miasteczek, wchodziły również: wsie, okolice szlacheckie, zaścianki, folwarki, kolonie, osady, osady fabryczne i młyńskie, leśniczówki, plebanie, stacje i przystanki kolejowe.

Województwo nowogródzkie należało do najmniej zaludnionych w Polsce, chociaż pod względem obszaru zajmowało 10 miejsce. Według danych drugiego spisu, mającego miejsce w 1931, województwo zamieszkiwało l 056 780 osób, czyli 3,3% ogółu ludności II Rzeczypospolitej.

Według:
Zabytkowe cmentarze na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej: województwo nowogródzkie
Wydawnictwo DIG, Warszawa 2008

Wiadomości:

Стрелковский Фёдор Петрович РБ Гродненская обл. Слонимский р-н д. Паречье 1935 года нужно узнать дату рождения... > > >

Добрый день!
По просьбе моих знакомых ищю родствеников которые остались в Беларусии.
Помогите пожайлуста их найти.
Zakrzewski Franciszek родился 1916 года и проживал д.Токаришки ,Эйгердовский сельсовет, Ивьевский район, Гродненской области до начала ВОВ . В начале войнв был захвачен в плен и угнан в Германию. Больше он назад не вернулся. Но у него ставались родственики в д.Токаришки а точнее братья. Дети Franciszek Zakrzewski ищют своих двоюродных родственников по отцу.
Буду рада хорошим новостям.
... > > >

Good evening .
Where does the information that Horki was in Magnuszewski ownership in 1870, what documents show this ? I have some information but would like to know more.
Hope you can help ,Many thanks
Carolyn Dutton (nee Magnuszewska)... > > >

Здравствуйте. Имеются ли документы, удостоверяющие земле пользование на имя Региневич Сигизмунда, выданные в 1938 году.... > > >

Hello Donna! What language do you speak?
Your message "Could you please tell me where this village is? And what poyta dubotovki fub hilou" consists of some unknown words (not English).
I'd like to help you.
Natalia... > > >

Прошу сообщить данные моей тети Крупина(Леуш по мужу)Лилия Ивановна родилась и проживала деревня Голынка Барановичский район, родилась после войны, связь потеряна с 1980 года.... > > >

Ищу родственников моего Деда Сидевича Ивана Викторовича... > > >

Здравствуйте. У моей бабушки до замужества была фамилия Кяшевич, ее звали Юзефа, имя отца бабушки Иосиф. Также у бабушки были брат Геннадий и сестры Леокадия, Янина, Евгения;они все проживали недалеко от городского поселка Юратишки. В настоящее время жива осталась единственная сестра бабушки, которая проживает в России, ее имя точно не помню, вроде бы Тереса. ... > > >

Ищу сведения о предках. У меня дед Чечётко Иосиф Константинович 189? г.р.,его жена Чечётко (Кистень)Вера Сильвестровна(1905 г.р). Родом с Тарасович или В. Слободы. Со слов их помню жили на хуторе, а затем переехали в Кореличи в 58-60 годах.... > > >