2013-07-19 Александр Шинкевич

УРОЧЫШЧА ЛАСКА

У пачатку 20-х гадоў 18 ст., пасля заканчэння спусташальнай Паўночнай вайны, вярнуўся ў Оршу яе карэнны жыхар Раман Храстоўскi. Быў ён у той час ужо немалады, увесь зранены ў баях, нялёгкiя ваенныя шляхi дрэнна сказалiся на яго здароўi. Але i вяртанне ў родны край прынесла аршанцу мала палёгкi, - тут, у амаль поўнасцю спаленым горадзе, не знайшоў ён нi сваякоў, нi каханай, нi прытулку. I вырашыў Раман пайсцi шукаць па белым свеце лепшай долi. Шмат земляў наведаў ён на працягу доўгага часу, - бываў у святых месцах, бачыў вялiкiя гарады i маленькiя вёсачкi, плаваў па моры i рэках, ды нешта не траплялася шчасце на яго шляху. Па схiлу жыцця гэты чалавек ужо панура крочыў да сканчэння сваiх дзён, памiраць жа вырашыў на радзiме - бо вабiла i снiлася кожную ноч з маленства любая Орша...
Ужо зусiм блiзка быў родны горад, калi застала Рамана ў дарозе страшэнная навальнiца. Магутны вiхор адно за другiм валiў векавыя дрэвы, цемра i моцны лiвень заблыталi шлях падарожнiка. Некалькi гадзiн блукаў ён пад жудаснае завыванне ветру i шум дажджу, але не мог знайсцi нi дарогi, нi сховiшча. Ад стомы Раман амаль страцiў магчымасць рухацца, калi асляпляльная блiскавiца маланкi, яе рэзкi пранiзлiвы гук i хваля гарачага пругкага паветра збiлi яго з ног i пазбавiлi прытомнасцi...
Ачуняў Раман у добра знаёмым яму з маладосцi месцы каля Оршы. Лагодную плынь невялiкай рачулкi ахiнала высокатраўе квяцiстых лугоў, крыху далей з двух бакоў цягнуўся хваёвы лес, жытнёвыя палi. Мякка струiўся залацiсты сонечны свет, усё наваколле напаўняла ласкавая ранiшняя цеплыня. Тут адчуў Раман нейкую незвычайную бадзёрасць, здароўе i сiлу, а калi нахiлiўся да вады каб напiцца, убачыў адлюстраванне таго, якiм быў ён у далёкай маладосцi. Працягам тутэйшых казачных дзiвосаў стала сустрэча з дзяўчынай, якую Раман кахаў дваццаць гадоў таму назад.
Тут жа i пражылi яны разам у шчасцi, радасцi i багаццi астатак свайго жыцця, а мясцiне гэтай за шчодрасць прыроды i ласкавасць лёсу далi назву Ласка. Да пачатку 20 ст. жылi тут i нашчадкi Рамана. Падмуркi сядзiбных пабудоў, муры бровара - рэшткi маёнтка Храстоўскiх, - своеасаблiвыя "графскiя развалiны", яшчэ i сёння добра прыкметны на ўзвышшы правабярэжжа маленькай рачулкi Пачалiцы ля ўскраiны вёскi Гародня, а за яе заходняй ваколiцай вышэй па рацэ пачынаецца маляўнiчае, тое самае ўрочышча Ласка.

2012-12-02 Elena Lapitskaya

Zdravstvuyte. Moi papa rodom is Gorondi and yego familia Lapitsky. Ya by ochen hotela znat geneologiyu etogo imeni. Spasiboreply