Гродзенская губерня

Адміністрацыйная прыналежнасць

Гісторыя

Герб Гродзенскай губерні Гродзенская губерня існавала ў 1801-1921. Адміністрацыйны цэнтр - горад Гродна. Тэрыторыі, якія займала губерня былі далучаны да Расійскай імперыі ў выніку 3-га падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год). Пачаткова былі ўтвораны Слонімскае і Віленскае губерні (намесніцтвы), якія ў 1797 годзе былі аб’яднаныя ў Літоўскую губерню. У 1801 яна была падзелена на Віленскую губерню і Слонімскую, перайменаваную 28.8.1802 у Гродзенскую. Да 1840 на тэрыторыі губерні дзейнічаў Статут ВКЛ 1588. У 1843 годзе Навагрудскі павет быў перададзены Мінскай губерні, Лідскі - Віленскай губерні. Ад 1843 і да 1921 года Гродзенская губерня ўключала 8 паветаў: Беластоцкі (далучаны ў 1843 са скасаванай Беластоцкай вобласці), Бельскі (далучаны ў 1843 са скасаванай Беластоцкай вобласці), Брэсцкі, Ваўкавыскі, Гродзенскі, Кобрынскі, Пружанскі, Сакольскі (Саколкаўскі) (далучаны ў 1843 са скасаванай Беластоцкай вобласці), Слонімскі.

Адміністрацыйны падзел Гродзенскай губерні на пачатку ХХ ст.

Межы паветаў Гродзенскай губерні, пачатак ХХ ст.

У 1893 у губерні 39 станаў, 185 валасцей, 9 павятовых і 16 заштатных гарадоў, 62 мястэчкі. Паводле Рыжскага мірнага дагавора 1921 года землі Гродзенскай губерні перададзены Польшчы. Былыя Беластоцкі, Бельскі, Ваўкавыскі, Гродзенскі, Саколкаўскі паветы ўвайшлі ў Беластоцкае ваяводства, Брэсцкі, Кобрынскі, Пружанскі - у Палескае ваяводства, а Слонімскі павет - у Навагрудскае ваяводства.

Насельніцтва Гродзенскай губерні

Насельніцтва губерні ў 1811 складала 300 тыс. жыхароў, У 1834 - 751,7 тыс., у 1891 - 1509,7 тыс., 1897 - 1617,8 тыс. чалавек. Паводле нацыянальнага складу ў 1897 беларусаў - 44%, украінцаў - 22,6%, палякаў - 10,1%, габрэяў - 17,4%; паводле веравызнання: праваслаўных - 827 724, католікаў - 384 696, іудзеяў - 281 303, пратэстантаў - 13 067, магаметан - 3238; па саслоўях: дваран патомных - 10 977, святароў - 2959, купцоў - 2875, мяшчан - 389 249, сялян - 940 856. У 1891 працавала 1167 навучальных устаноў, у т.л. 6 павятовых вучылішчаў.

У 1891 на тэрыторыі Гродзенскай губерні дзейнічала 4 праваслаўных манастыры, 490 цэркваў, 2 каталіцкія кляштары, 92 касцёлы, 7 пратэстанцкіх цэркваў, 6 малітоўных дамоў, 57 сінагог і 316 яўрэйскіх малітоўных дамоў, 3 магаметанскія мячэці.

Гродзенская губерня мела аграрны характар, пасля сялянскай рэформы 1861 сялянам тут належала 42,4% зямель. Прамысловасць развівалася з пачатку 19 стагоддзя са з'яўленнем суконных фабрык (у 1815 - 9, у 1843 - 59). У 1891 працавалі 3022 дробныя мукамольныя, тытунёвыя, гарбарныя, воўнаткацкія, дрэваапрацоўчыя і іншыя прадпрыемствы, у т.л. больш як 140 суконных фабрык (найбольшыя ў Ружанах і Ваўкавыску), 150 цагельных заводаў і 57 піваварняў. У 1889 праведзена 59 кірмашоў (найбуйнешыя ў Зэльве і Свіслачы).

Па тэрыторыі губерні праходзілі пабудаваныя ў 2-й палове 19 стагоддзя чыгункі: Пецярбургска-Варшаўская, Беластоцка-Баранавіцкая, Брэст-Бранская, Брэст-Граеўская, Брэст-Маскоўская.

Паведамленні:

Назва (бел.) Скураты
Название (рус.)Скураты
РаёнІвацэвіцкі
Павет (XVIII ст.)Слонімскі
Маёнтак (XVIII ст.)Косаў
Уласнік (XVIII ст.)Чартарыйскія
Имение (до 1863 г.)Косово
Владелец (XIX в.)Пусловский В.
Приход (прав., XIX в.)Коссовский
Приход (кат., XIX в.)Коссовский
УездСлонимский
ВолостьКоссовская
Приход (прав., нач. XX в.)Коссовский
Приход (кат., нач. XX в.)Коссовский
ТипДеревня
Сельсовет (1981 г.)Квасевичский; до 17.11.1980 Верешковский
Сельсовет (2011 г.)Квасевичский
Коссовский костёл Слонимского у. Гродненской губ., с 1921г. Коссовского повета Полесского воеводства о родив- шихся
1673-1714, 1752-1797, 1799-1845, 1866-1924 гг. "Национальный исторический архив Беларуси в г. Гр... > > >
Здравствуйте.Ищу информацию о своей бабушке .ЕЕ звали Балашова( в девичестве) Любовь Герасимовна 1922 года рождения. До 1949 года проживала в Скураты. Возможно там и родилась. По ее рассказам в детстве жила в Польше. Языком владела как родным.Ходила в церковно - приходскую школу. Вероисповедания думаю была католического. после замужества сменила фамилию на Смирнова. Подскажите пожалуйста в каком архиве могут находится метрические книги со сведениями о ее рождении.Заранее благодарю.... > > >
Poszukuję rodziny Radziejewskich.... > > >
Добрый день! ищу своих родственников
У бабушки девичья фамилия Яковец, родилась в деревне Хвоево, Несвижский район, Барановичская обл... > > >
Добрый день. Ищу информацию по Козленя Венедикт и Козленя Елене. Жили в д. Чемелы ... > > >
Добрый день. Ищу родственников с фамилией Янцукевич, деревня Погири Пацовской волости Слонимского уезда в период с 1850 по 1900 годы. Спасибо за информацию.... > > >
Добрвй день. Необходимо узнать про родственников с фамилией Янцукевич в период с 1850 по 1900 годы.... > > >
В деревне Черленка рожден мой отец - Козел Юрий Викторович, 02.05.1966. Его мать - Козел Мария, его отец - Козел Виктор. Мой отец младший из 3-х детей, старшая сестра Светлана, средний брат Николай. В младенчестве всей семьей переехали в Гродно и прожили там всю жизнь. Никого уже нет в живых. ... > > >
Здравствуйте, прошу найти данные и отчество Кашета Александра умершего и похоренного на кладбище Дудки 1940 год и его дочери Марии умершей и Похороненной там же 1940 году ... > > >
znam osobę, która mieszka z takim nazwiskiem w wiosce Jamiczno... > > >