2024-01-30 Ольга Голубкова

ищу информацию о своих родственниках. Бабушка родилась в Орше в 1912 годуадказаць

2021-09-30 Елизарова Людмила Аркадьевна

Интересуюсь историей родственников в Белоруссии, в г. Орша. Фамилии Цай и Краеровы. Как получить доступ к информации, размещенной на вашем сайте?адказаць

2023-04-01 Олеся Звягинцева

Добрый день! Была такая деревня Углы в Пугляевской волости. Сейчас ее не существует. Школа была в д. Понизовье. Мои предки были из соседней деревни. Оставляю свой электронный адрес на всякий случай: zvyagintseva.ov@gmail.com адказаць

2020-05-16 Оксана Ерофеева

Спасибо Павел.
Но думаю, что это не наш родственник, хотя могу и ошибаться.
Он на войну призывался с Казахстана и при паспортизации 1974г вписано место рождения именно с.Угли, Оршанского р-на, Витебской области. На основании каких данных, со слов деда или с каких то имеющихся метрик не знаем, поэтому пытаемся хоть какую то найти зацепку. Если возможно было найти хоть каких то однофамильцев с тех краев, может и узнали бы что-то. В архиве Оршанского р-на сказали, что карточек с такой фамилией нет и они только с 1944г, а это уже не наш период,т.к. официальный брак был в 1941г уже в Алматинской области.
Если у Вас получится найти хоть какие то зацепки по населенному пункту, это будет превосходно, хоть будем знать куда нам нужно обращаться.
Еще немного информации из жизни деда в Белоруссии: закончил 4 класса (значит была школа рядом), потом ушел в город учиться портному делу, и именно мужскому(к сожалению о каком городе шла речь нет информации (может есть где то информация об учебных заведениях того времени?)
Заранее спасибо за участиеадказаць

2020-05-18 Оксана Ерофеева

Хочу найти генеалогические данные родственников по деду Барышев (Баришов) Макар Арсентьевич, родился 19.01.1912г. в Белорусская ССР, Витебская обл. Оршанского р-на, сел.Угли (село возможно указано не верно или в настоящее время его нет, т.к. такого названия мы не нашли, может быть это село или деревня Углы или Пугляи). По рассказам его супруги возможно изменил год рождения в большую сторону.
Из семьи ушел еще подростком, ушел учиться в город на портного мужской одежды и больше не вернулся. Как и по каким причинам оказался в Алматинской области Казахстана не знаем, на тему детства дедушка не любил говорить. Все что рассказывал, что его одна из сестер болела туберкулезом, в семье было 4 ребенка: 2 мальчика и 2 девочки.
Буду признательна за любую информацию.адказаць

2020-05-16 Павел Танчевский

Здравствуйте!
Скажите, а вот это не о Вашем родственнике?
https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_yubileinaya_kartoteka1510845608/?backurl=%2Fheroes%2F%3Fadv_search%3Dy%26group%3Dall%26types%3Dpamyat_commander%3Anagrady_nagrad_doc%3Anagrady_uchet_kartoteka%3Anagrady_ubilein_kartoteka%3Apamyat_voenkomat%3Apotery_vpp%3Apamyat_zsp_parts%3Akld_polit%3Akld_upk%3Akld_vmf%3Apotery_doneseniya_o_poteryah%3Apotery_gospitali%3Apotery_utochenie_poter%3Apotery_spiski_zahoroneniy%3Apotery_voennoplen%3Apotery_iskluchenie_iz_spiskov%26page%3D1%26last_name%3D%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%88%D0%B5%D0%B2%26middle_name%3D%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87%26date_birth%3D1912%26first_name%3D%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%80
Просто полное совпадение ФИО и рода рождения!
А населенного пункта Угли, действительно, вблизи Орши в настоящее время нет, но я попробую глянуть, ведь границы Оршанского уезда гораздо шире границ Оршанского района.
Может что и прояснится)
Всего доброго.адказаць

2018-12-30 Бондарева (Мурашко) Ирина

Здравствуйте. Я хотела бы узнать о своих родственниках Мурашко Василии Карповиче и его отце Мурашко Карпе Артемовиче, которые проживали в Орше на левом берегу Днепра. Спасибо.адказаць

2013-07-19 Александр Шинкевич

ІЛЬІНСКАЯ ЦАРКВА

У вязь мудрагелiстых карункаў з паданняў i гiстарычных звестак сплялося мiнулае Iльiнскай царквы - адметнага помнiка архiтэктуры старажытнай Оршы.
Ад карэнных жыхароў горада яшчэ даволi часта можна пачуць крыху наiўную легенду, ў якой стварэнне тутэйшага храма звязваецца з iмем нейкага князя Iльiна. Нiбыта недзе на Кабыляцкiм парозе, або на лiхадзейным каменi Камары ва ўрочышчы Чэрцiца на шляху па Дняпры судна з дружынай князя атрымала значнае пашкоджанне. Людзi i асаблiва багатая данiна аказалiся пад пагрозай знiкнення ў водах бурнай i iмклiвай тады ракi. У такi небяспечны час князь i паабяцаў у падзяку за захаванне жыцця i багацця ў месцы, куды дняпроўскiя хвалi прыб'юць тонучае судна да берага, пабудаваць царкву. Гэта i здарылася на левабярэжжы Дняпра насупраць вусця Аршыцы. Князь Iльiн стрымаў дадзенае слова, - пасля завяршэння будаўнiцтва царквы прыгаршчы залатых манет ахвяраваў ён i Дняпру, паклаўшы пачатак iснуючуючай дагэтуль ў аршанцаў традыцыi кiдаць манеты ў раку пры раставаннi i вяртаннi ў родныя мясцiны...
Здалёку бачная вежа-званiца храма, якi аршанцы назвалi Iльiнскiм, была i своеасаблiвым маяком для праходзячых па рацэ суднаў, бо Дняпро ва ўсе часы гiсторыi Оршы быў значнай транспартнай магiстраллю. Сцвярджаюць, што iмя заснавальнiка храма ёсць на адным з царкоўных званоў. Напэўна, пра часы заснавання апавядае i надпiс на вялiкiм валуне, закладзеным у падмурак агароджы, - бачылi яго не так даўно падчас рамонту брамы.
Паводле ж звестак са старых апiсанняў горада, яшчэ ў 1460 г. тут, на левым беразе Дняпра, па загаду польскага караля Казiмiра быў узведзены драўляны храм. Скупыя радкi падання тлумачаць яго стварэнне ўдзячнасцю караля Богу i лёсу за захаванне жыцця яго жонкi, якая аднойчы ледзьве не ўтапiлася, але цудам аказалася выратаванай. Выпадак гэты здарыўся на Дзень прарока Iльi, таму i храм, пабудаваны з яго нагоды, назвалi Iльiнскiм. Цяпер ужо цяжка знайсцi больш падрабязныя звесткi аб iм, напэўна, нiдзе не збераглося i замалёвак тагачаснага храма, ды i праiснаваць яму давялося нядоўга...
Тыя ж гiстарычныя вытокi сведчаць, што ўжо ў 1505 г. на месцы гэтага загiнуўшага ў пажары храма, княгiняй Соф'ей Юр'еўнай пабудавана новая, таксама драўляная, i таксама Iльiнская царква. Яе век аказаўся значна больш працяглым, - як вядома, iснавала гэта царква нават у 19 ст. i была ў той час адной з найстарэйшых культавых пабудоў Оршы. Iншае паданне прыгадвае i тое, што ў 1706 г., назiраючы за ўмацаваннем Копысi i Оршы падчас Паўночнай вайны, цар Пётр I у той Iльiнскай царкве малiўся аб дараваннi перамогi над шведамi.
Доўга ў змрочным задуменнi глядзеў з гарадскога замчышча на iмклiвую плынь Дняпра i старую драўляную Iльiнскую царкву Напалеон у 1812 годзе...
I вось ужо болей 120 гадоў узвышаецца на маляўнiчым левабярэжжы Дняпра мураваная Iльiнская царква. Будаўнiцтва яе было завершана ў 1880 г. Гэты велiчны храм псеўдарускага стылю, як i яго папярэднiкi, узведзены дакладна насупраць вусця Аршыцы, з'яўляецца ён i адным з каштоўных старых упрыгажэнняў амаль тысячагадовай Оршы.
Пашчасцiла, што выстаяў храм у сумна вядомыя 30-я гады 20 ст., калi пад навалай так званага "ваяўнiчага атэiзму" ў краi загiнула шмат каштоўных помнiкаў гiсторыi i архiтэктуры. Але кранула хваля тагачаснага вандалiзма i Iльiнскую царкву, - храм быў закрыты. Як расказваюць мясцовыя жыхары, яго тэрыторыя i будынак некаторы час выкарыстоўвалiся для гаспадарчых патрэб горада, - тут стварылi склады, а ў вежы-званiцы дзейнiчала вяндлярня...
Вядома i тое, што ў часы Айчыннай вайны палiтычным актам камандавання фашыстскай Германii было аднаўленне царкоўнай службы ў закрытых храмах на акупаванай тэрыторыi. Па сведчаннях старажылаў, у той час зноў пачалiся служэннi i ў асобных храмах на Аршаншчыне - у Баранi, Солаўi, а таксама ў Iльiнскай царкве. Так зусiм нечакана змянiўся яе лёс, - прайшоўшы недзе зусiм побач, абмiнулi яе разбурэннi ў лiхiя ваенныя часiны, застаўся храм дзеючым i пасля вайны.
Сёння ж нейкi асаблiвы дух мiнуўшчыны найбольш добра адчуваецца i настойлiва прываблiвае сваiмi таямнiцамi менавiта тут, ля гэтых муроў побач з гарадскiм замчышчам, дзе прайшла ўся шматвяковая гiсторыя горада...

2013-07-19 Александр Шинкевич

АРШАНСКІЯ ПАДЗЯМЕЛЛІ

Паданнi пра падземныя хады на Аршаншчыне ўжо шмат дзесяцiгоддзяў з'яўляюцца самымi хвалюючымi i жывучымi. Першыя спробы даследавання багатай аршанскай даўнiны ў канцы 19 - пачатку 20 ст. i патрыятычнае жаданне аршанцаў усяляк падкрэслiць незвычайнасць свайго горада, яго значнасць у агульнай гiсторыi Беларусi сталi ўрадлiвай глебай для iснавання шэрагу як фактычных звестак, так i пашырэння мноства беспадстаўных мiфаў i легенд пра падзямеллi края.
Хутчэй за ўсё, першыя такiя паданнi ўзнiкалi вакол рэальна iснаваўшых невялiкiх пячор ва ўрочышчы Дубкi на левым беразе Дняпра за 1,5 км вышэй моста i помнiка "Кацюшам". Узнiкненне тут пячор у высокiм стромкiм беразе ручая Арэхаўца на ўскраiне тагачаснай вялiкай узбярэжнай дубровы сваiмi каранямi адыходзiць у далёкае сярэднявечча, - да часоў з'яўлення традыцыi пустэльнiцтва. Традыцыя гэта прыйшла на аршанскую зямлю, напэўна, з Кiева (вядома ж, спрыялi таму зносiны па Дняпры, а таксама звычай паломнiцтваў-"хаджэнняў" у Кiеў), дзе ўжо з 1051 г. у схiле дняпроўскага берага ў пячорах сялiлiся i жылi манахi-пустэльнiкi. З часам на iх месцы была заснавана славутая Кiева-Пячэрская лаўра. Аршанскiя пячоры ў Дубках, у адрозненнi ад кiеўскiх, не атрымалi такога развiцця.
Акрамя, напэўна, нейкiх суб'ектыўных фактараў, абмежаваннi на iх пашырэнне наклала i нетрываласць парод, складаючых тутэйшыя берагi Дняпра i яго прытока Арэхаўца. Пясок i жвiр не дазвалялi рабiць вялiкiя i доўгiя падзямеллi, ды i створаныя з часам самаразбуралiся - абвальвалiся. Гэтым i тлумачыцца параўнальна не вельмi працяглая ў маштабах i часе аршанская "пячорная эпапея". Але звесткi пра пячоры края, падмацаваныя расповядамi паломнiкаў пра падзямеллi Кiева, паступова асядалi i мацавалiся ў свядомасцi аршанцаў, перадавалiся з пакалення ў пакаленне, абрастаючы падрабязнасцямi i дэталямi мясцовай гiсторыi...
Дакументальным фактам з'яўляецца тое, што знакамiтая Куцеiнская лаўра ў 1873 г. валодала зямельным участкам з пячорамi ва ўрочышчы Дубкi. Тут зноў жа бачыцца аналогiя, - так у свой час Кiева-Пячэрская лаўра заснавана на месцы падзямелляў i зрабiла адной з галоўных сваiх святыняў колiшнiя пячорныя пасяленнi манахаў-пустэльнiкаў...
Асаблiвасцi архiтэктуры шматлiкiх манастыроў сярэдневяковай Оршы i, магчыма, сапраўды iснуючыя нейкiя падземныя камунiкацыi пад горадам сталi падставай для далейшага развiцця старажытных паданняў. У немалой ступенi спрыяла таму наяўнасць патаемнага падземнага храма Уваскэсення Праведнага Лазара пад саборнай Богаяўленскай царквой Куцеiнскага мужчынскага манастыра. Раскапаны манахамi ў 1910-12 гг., - праз чвэрць века пасля пажару царквы, гэты загадкавы падземны храм сваiм iснаваннем даў новы штуршок памнажэнню чутак и легендаў пра падзямеллi, пячоры i падземныя хады.
Амаль у кожным паданнi пра падземныя хады аршанцы, жадаючы падкрэслiць майстэрства сваiх продкаў-землякоў, абавязкова адзначаюць, што ў асобных месцах праходзяць яны пад рэчышчамi Дняпра i Аршыцы. Уласцiвасцi ж структуры геалагiчнага аснавання горада адназначна пярэчаць магчымасцi стварэння ў той час такiх "падземна-падрэчных" пераходаў, - не пазначаны яны i на славутым старажытным плане Оршы, якi адлюстроўвае падземныя камунiкацыi пад яе цэнтральнай часткай. Напэўна, на вялiкi жаль гiсторыкаў i краязнаўцаў, падставай для iснавання такiх паданняў стала наяўнасць выходзячых да рэк манастырскiх мураваных дрэнажна-асушальных каналаў, - пра такое прызначэнне вядомых сёння манастырскiх падземных камунiкацый сведчаць iх памеры - шырыня i вышыня большасцi "хадоў" складае каля 60 см. Захавалiся нават да цяперашняга часу яны каля колiшнiх францысканскага i дамiнiканскага манастыроў Оршы, тэхнiчна абгрунтавана магчымасць наяўнасцi такога канала i ад падземнай царквы Куцеiнскага манастыра ў бок Дняпра, ад базыльянскага манастыра ў бок Аршыцы...
Тым не менш, аўтар асабiста знаёмы з некалькiмi сталымi аршанцамi, якiя настойлiва сцвярджаюць, нiбыта самi бачылi падземныя хады i нават хадзiлi па iх. I хоць гэта розныя па ўзросту i ў большасцi не знаёмыя памiж сабой людзi, iх аповяды пра падзямеллi супадаюць у дэталях, ды i не верыць iм няма падстаў. З расказаў сведак вынiкае, што падземныя хады ўяўлялi сабой выкладзеныя з буйной цэглы тунелi шырынёй каля метра i вышынёй крыху менш за два метры. Ёсць месцы дзе вышыня складае ўсяго з метр, i каб прайсцi трэба нахiляцца. Добра чуецца шум праходзячых машын, што сведчыць пра не вельмi глыбокае заляганне хадоў. Адзначаюць, што цагляная падлога ў iх была сухая, а тое што даследчыкам даводзiлася карыстацца запалкамi для асвятлення, i адчувалася наяўнасць слабога скразняка, паказвае на нармальны склад паветра. Бачылi такiя падзямеллi каля колiшнiх францысканскага i базыльянскага манастыроў...
Не аспрэчваюць магчымасць існавання падземных хадоў у Оршы і аўтарытэтныя сучасныя навуковыя выданні. Вось, напрыклад, невялікая вытрымка з выдання "Археалогiя Беларусi", Т. 4, ст. 113-114 (Мн., 2001 г., аўтары Ляўко В. М, Ганецкая I. У, Заяц Ю. А i iнш.): "Трэба адзначыць, што паміж асобнымі манастырскімі комплексамі, якія займалі цэнтральную частку тэрыторыі Оршы, існавалі падземныя хады. Так, на плане-схеме з рукапіснага аддзела Вільнюскага універсітэта паблізу іезуіцкага калегіума пазначаны "правал" у "склепе". Яго месцапалажэнне дазваляе меркаваць, што гэта перакрыжаванне падземных хадоў паміж езуіцкім калегіумам, бернардзінскім і трынітарскім манастырамі".
І ўжо як дадатак да гэтых сведчанняў, часта узгадваюцца паданні пра таямнічыя замураваныя манастырскія сутарэнні ў месцах уваходаў у падземныя тунелі. У бернардзінскім манастыры адзначалася нават наяўнасць пакоя з адмысловай паваротнай падлогай, - непажаданы чалавек, трапіўшы ў гэты пакой, нібыта правальваўся ў падзямелле (у ваду), дзе і гінуў, - але сэнсу ў такім вынаходніцтве, напэўна, няшмат...